SÜREKLİ TRANSPORT SİSTEMLERİ – İsmail Gerdemeli – Erdem İmrak – Koray Kesikçi
ÖNSÖZ
İnsan ve malların bir yerden başka bir yere taşınmasını inceleyen bilim dalı olan Transport Tekniğini oluşturan üç temel konudan biri olan Sürekli Transporî Makinaları, bu eserde detaylı olarak ele alınmıştır. Belirli bir zaman içinde aralıksız ve daimi bir akış izleyerek çalışan makinalar olarak kısaca tanımlanan, sınıflandırılması ve kullanım alanları oldukça farklılıklar gösteren sürekli transport makinaları, endüstriyel tesislerde imalat sürecinin otomatizasyonu ve iş akışının tesis içinde yönlendirilmesini sağlamak için yaygın olarak kullanılmaktadır.
Bu kitapta, sürekli transport makinaları, taşınacak yüklere göre sınıflandırılmış ve endüstride en yaygın kullanılan makinalar, çalışma prensipleri, konstrüksiyonları, hesap esasları, bakım ve işletme konularıyla ele alınmıştır. Konstrüksiyon hesaplarında ise gerek Türk Standartları ve gerekse uluslararası standartlardan (ISO, DİN, EN vb) ve ayrıca kaynakça bölümüne belirtilen yayınlardan, hesaplarda kullanılan eşitlikler, çözüm yöntemleri ve sayısal tablolar için önemli ölçüde faydalanılmıştır.
İstanbul Teknik Üniversitesi’nde lisans programında okutulan Transport Tekniği ve lisansüstü programında okutulan Sürekli Transport Makinaları derslerinin müfredatları esas alınarak hazırlanan bu kitap, Makina, İmalat ve Endüstri mühendislerine yardımcı olmak için hazırlanmıştır.
Mühendislik eğitimi gören öğrencilere, endüstride çalışan mühendislere ve Transport Tekniği bilim dalında bilgi edinmek isteyenlere faydalı olacağı kanaatiyle, kitabın hazırlanmasında ve yayınlanmasında emeği geçen Birsen Yayınevi çalışanlarına teşekkürü borç biliriz.
Ekim 2004
Yazarlar
İÇİNDEKİLER
YÜKLERİN SINIFLANDIRILMASI
GİRİŞ
TAŞINACAK YÜKLERİN SINIFLANDIRILMASI TAŞINACAK MALLARIN ÖZELLİKLERİ Tane Büyüklüğü Yığın Özgül Ağırlığı Malzemenin Şev Açısı Sürtünme Açıları Dökme Malın Aşındırma Etkisi Malzemelerin Diğer Özellikleri
SÜREKLİ TRANSPORT MAKİNALARININ SINIFLANDIRILMASI
GİRİŞ
BANDLI TRANSPORT MAKİNALARI PALETLİ TRANSPORT MAKİN ALARI YÜRÜYEN MERDİVENLER KÜREKLİ TRANSPORT MAKİN AL ARI V-KEPÇELİ TRANSPORT MAKİN AL ARI MAFSALLI-KEPÇELİ TRANSPORT MAKİN AL ARI DÖNER TABLALI TRANSPORT MAKİN AL ARI YÜKSEK (ASKILI) TRANSPORT MAKİNALARI KEPÇELİ, KEFELİ VE DÖNER TEPSİLİ YÜKSELTİCİLER HELEZON (VİDALI) TRANSPORT MAKİNALARI MASURALI TRANSPORT MAKİNALARI SALINIMLI VE TİTREŞİMLİ TRANSPORT MAKİNALARI HAVALI (PNÖMATİK) SÜREKLİ TRANSPORT MAKİNALARI HİDROLİK TRANSPORT MAKİNALARI
SÜREKLİ TRANSPORT MAKİNALARININ GENEL TEORİSİ
SÜREKLİ TRANSPORT MAKİNALARIN KAPASİTESİ . HAREKETE KARŞI DİRENÇ KATSAYILARI , SÜREKLİ TRANSPORT MAKİNALARINDA DİRENÇ VE GÜÇ Ayrı Kesitlerdeki Direnç
Etkin Çekme Kuvvetinin ve Motor Gücünün Belirlenmesi , ZİNCİRİİ TRANSPORT MAKİN ALARIND A DİNAMİK OLAYLAR . Zincirin Hızı ve İvmesi . Zincirdeki Dinamik Yükler . Dengeleme Çarkları
BANTLS KONVEYÖRIE KONSTRÜKSİYONU
GİRİŞ
BANTLI KONVEYÖRLERİN ELEMANLARI Kauçuk Bandın Özellikleri ve Yapısı Makaralar Tamburlar TAMBUR KONSTRÜKSÎYONU Tambur Genişliği Tambur Çapları Tambur Milinin Hesabı Tamburların İmalatı Tamburların Yataklanması Tamburun Mile Kamalanması Tamburdaki Sürtünme Kayıpları Tamburların Tahrik Şekilleri Bantlı Konveyörlerin Tahrik Şekilleri GERGİ DÜZENİ
BANTLI KONVEYÖRLERİN YÜKLEME SİSTEMLERİ . Besleyicilerde Bantlı Konveyörlerin Yüklenmesi BANDLI KONVEYÖRLERİN BOŞALTMA SİSTEMLERİ Sıyırıcılarla Boşalma
Boşalma Arabasının Konstrüksiyonunda Dikkat Edilecek Hususlar Boşaltma Olukları BANT TEMİZLEYİCİLERİ BANTLI KONVEYÖR ŞASİ KONSTRÜKSÎYONU Şasinin Bölümleri Konveyör Galerileri ve Köprüleri KONVEYÖR BANDININ ÖZELLİKLERİ VE SEÇİMİ Konveyör Bantlarının Yapım Özellikleri Konveyör Bantlarının Çeşitleri Bant Tabaka Sayısının Bulunması BANDLI KONVEYÖRLERİN İŞLETMESİ VE BAKIMI Periyodik Kontroller Temizleme ve Yağlama
Açık Havadaki Bantlı Konveyörlerin Kış İşletmesi Bantlı Konveyörlerin Uzun Süre Durdurulması Bant Hasarlarının Tamiri
Bantlı Konveyör Arızalan, Nedenleri ve Giderme Çareleri Teknik Emniyet Bakımından Dikkat Edilecek Hususlar
BANTLS KONVEYÖRLERİN HESAP ESASLARI GİRİŞ
BANTLI KONVEYÖRLERİN HESABI Bant Genişliği
Bant Tipi ve Tabaka Sayısının Tayini Bandın Tahrik Gücü BANTLI KONVEYÖRLERİN KONSTRÜKSÎYONU Bantlı Konveyörün Çalışma Prensibi Bant Tahrik Yöntemleri BANTLI KONVEYÖRLERİN HESABI Örnek Bantlı Konveyörler Hesabı
PALETLİ KONVEYÖRLER
GİRİŞ
PALETLİ KONVEYÖRLERİN A\ AN7AJLARI PALETLİ KONVEYÖRLERİN SAKINCALARI ÖZEL AMAÇLI KONVEYÖRLER DOĞRUSAL OLMAYAN PALETLİ KONVEYÖRLER PALETLİ KONVEYÖRLERİN HESABI PALETLİ KONVEYÖRLER ÖRNEK HESABI
ELEVATÖRLER
GİRİŞ
KEPÇELİ ELEVATÖRLER
Kepçelerin Yüklenmesi ve Boşaltılması Kepçeli Elevatörlerin Parçaları Kepçeli Elevatörlerin Hesabı KEFELİ ELEVATÖRLER DÖNER TABLALI ELEVATÖRLER
HELEZON KONVEYÖRLER
GİRİŞ
GENEL AMAÇLI KONVEYÖRLER
Helezon Konveyörlerin Parçaları Helezon Konveyörlerin Hesabı Helezon Konveyör Hesap Örneği DÜŞEY HELEZON KONVEYÖRLER
RULOLU KONVEYÖRLER
GİRİŞ VE RULOLU KONVEYÖRLERİN ANA TÜRLERİ AVARA RULOLU KONVEYÖRLER
Avara Rulolu Konveyörlerin Konstrüksiyonları ve İşlevleri Avara Rulolu Konveyörlerin Parçaları Avara Rulolu Konveyörlerin Hesabı . GÜC ALAN RULOLU KONVEYÖRLER
Güç Alan Rulolu Konveyörlerin Konstrüksiyonları ve İşlevleri Güç Alan Rulolu Konveyörlerin Parçaları Güç Alan Rulolu Konveyörlerin Hesabı
ŞALİNiMLI VE TİTREŞİMLİ KOMVEYÖKIER
GİRİŞ
TEKNE ÜZERİNDE SABİT YÜK BASINÇLI KONVEYÖRLER TEKNE ÜZERİNDEKİ DEĞİŞKEN YÜK BASINÇLI KONVEYÖRLER Sarsak Konveyörler Titreşimli Konveyörler TİTREŞİMLİ TEKNE TAHRİK SİSTEMLERİ
Elektromanyetik Tahrik İle Titreşimli İletim
Dengesizlik Motorları
Krank Biyel Mekanizmah İletim
HİDROLİK TRANSPORT MAKİNALÂRI
GİRİŞ
HİDROLİK TRANSPORT MAKİNALARI İÇİN BESLEYİCİLER HİDROLİK TRANSPORT MAKİN AL ARIN HESABI
PNÖMATİK TRANSPORT MAKİNALARI
PNÖMATİK TRANSPORT MAKİN AL ARININ ANA TÜRLERİ DÖKME YÜK TAŞIYAN PNÖMATİK TRANSPORT SİSTEMLERİ Pnömatik Transport Sistemlerinin Parçaları Pnömatik Transport Sistemlerinin Hesap Esasları HAVA KIZAKLARI HAVA TÜPÜ TAŞIYICILAR
PNÖMATİK TRANSPORT SİSTEMLERİ ÖRNEK HESABI Basınçlı Pnömatik Transport Sistemi Emmeli Pnömatik Transport Sistemi
ASKILI KONVEYÖRLER
GİRİŞ
ASKILI KONVEYÖRLERİN PARÇALARI ASKILI KONVEYÖRLERİN HESAP ESASLARI ÇİFT RAYLI ASKILI KONVEYÖRLER ASKILI KONVEYÖR HESAP ÖRNEĞİ
Konveyörün Ana Parametrelerinin Hesabı Konveyörün Metresi Başına Ağırlıkların Hesabı Maksimum Zincir Çekme Kuvveti Hesabının İlk Yaklaşımı Zincir Çekme Kuvvetinin Kesin Hesabı Konveyörde Toplam Direnç Katsayısının Hesabı
YÜKLEYİCİLERİN SINIFLANDIRILMASI
YÜKLEYİCİLERİN ANA TÜRLERİ VE AMACI SÜREKLİ YÜKLEYİCİLER
Hareketli ve Taşınabilir Konveyörler Konveyör-Y ükleyiciler DİĞER YÜKLEYİCİLER Motorlu Kepçeler Motorsuz Kaldırma Arabaları Motorlu Kaldırma Arabaları
STANDARTLAR VE YÖNETMELİKLER
GİRİŞ
STANDART VE STANDARDİZASYON SÜREKLİ TRANSPORT MAKİNALARI STANDARTLARI Türk Standartlan Avrupa Standartları Alman Standartlan İngiliz Standartlan Uluslar arası Standartlar Diğer Standartlar
EMNİYET KURALLARI
Yapım Aşamasındaki KunLar Tesis Aşamasındaki Kurallar Kullanım Aşamasındaki Kurallar ÖZEL EMNİYET KURALLARI Sabit Bant Konveyörler Ayıklama ve Montaj Konveyörleri Plakalı Konveyörler ve Apron Konveyörler Kovalı Elevatörler
Küreyici Konveyörler ve Kütle Konveyörleri Tabandan Zincirle Çekilen Vagon Konveyörler Askılı Konveyörler İKAZ VE UYARILAR
TERİM SÖZLÜĞÜ KAYMAKLAR
DİZİN